İran Gezi Notları 21 – Paveh ve Hewraman Bölgesi

İran’ın batısında, Kürtlerin Rojhilat dediği yerde ilginç bir bölge var.Burası kültürü, dili, mimarisi , yaşam biçimiyle İran’ın en renkli yerlerinden birisi. Belki rast gelmişsinizdir fotoğraflarına. Dağların yamaçlarına evlerin basamak gibi kurulduğu köylerden bahsediyorum.

Hewraman. Goranice konuşulan bölge.

İran’ın Kermanşah şehrindeyken 1 günlüğüne o bölgeyi gidip görmek istedik. En azından Hewraman’ın en önemli kasabası Paveh’i görmekti amacımız. Bir de Palangan diye bir köyün çok güzel olduğunu duymuştuk. Harita üzerinde Paveh’ye yakın gözüküyordu, orayı da görecektik. Ama daha sonra öğrendik ki harita üzerinde yakın gözüken Paveh ve Palangan köyü arası gerçekte çok dağlık ve ulaşımı zormuş. Palangan köyüne ancak geri gidip Kamyaran üzerinden ulaşabilirdik ki o da en az 4 saatlik bir yolculuk demekti. Bu sebeple Palangan köyünü bir dahaki İran gezimize saklıyoruz.

palangan ile ilgili görsel sonucu Palangan için Masalsı Kürt Köyü demiş yabancı gezginler. (Foto: picofasia)

( Bu arada bu raya not düşelim; Palangan köyünü Dünyada Görülmesi Gereken Köyler listemize dahil edeceğiz.)

Paveh şehrine Kermanşah’tan 1.5 saatlik bir minübüs yolculuğuyla ulaştık. Yolda belli aralıklarla kimlik kontrolü yapıldı. İran rejiminin en büyük sıkıntı yaşadığı bölgeye giriyorduk. Kontrol noktalarına yaklaşıldığında Kürtçe müzikler kısılıyordu. Kontrol noktası geçildikten sonra tekrar müziğin sesi yükseliyordu;

Kamkaran grubu söylüyor.

Hoş e Hewraman, Hewraman,

Lasaye gul

Hawraman hoştur, Hawraman hoştur

Güllerin gölgesi altında.

Bu türküyü Grup Yorum solistlerinden birisi Türkçe seslendirmişti. Orijinali kadar güzel olmasa da onu da dinleyebilirsiniz.

Bu yol üzerinde güzel bir mağara var eğer bir gün Paveh şehrine gitmek isterseniz -ki büyük ihtimalle bu yoldan gideceksiniz- bu mağarayı da görebilirsiniz: Ğar-e Kulkaleh (Kulkale Mağarası).

Pavehlileri Sivereklilere benzettim. Siverek neresi derseniz, Yılmaz Güney’in memleketi Urfa’nın ilçesi. Paveh ve Sivereklilerin benzerliği Zazaki ve Goraninin benzerliğiyle alakalı olması lazım. İlgisi olanlar için ekstra bilgi.

Arka planda Pave şehri ve bizim Mehmet (Seyahatya.com)

Paveh’de gece de kalıp şehri karşıdan izlemek gerekli. Şehrin ışıkları çok cafcaflı oluyormuş. Biz yapamadık. O da bize dert olsun. Aşağıdaki fotoğraf yabancı bir gezginin blogundan:

paveh night ile ilgili görsel sonucu

Paveh’den sonra tekrar Kermanşah‘a dönüp oradan bir sonraki şehrimiz Senendec için yola çıktık.

⇒ Bundan sonraki yazılarımızı email olarak almak için sitenin sağ üst köşesindeki kutucuğa mailinizi yazıp gelen maili onaylamanız gerekmektedir. Diğer İran notlarımız için:

Seyahatya: İran Gezi Günlüğü